Financiële foto
Financieel overzicht 2023 - 2026
Hieronder treft u de financiële foto aan van deze begroting. Opvallend zijn de begrotingssaldi over de jaren 2023-2025. Deze zijn erg positief met name als gevolg van de doorrekening uit de septembercirculaire 2022. De gevolgen hiervan worden hieronder nader toegelicht. Wij bieden u hierbij een begroting én meerjarenraming die structureel sluitend is. Hierbij merken wij op dat we zorgen hebben voor de langere termijn in relatie tot de ambities die we met elkaar gesteld hebben. Om ook op lange termijn aan onze financiële verplichtingen te kunnen blijven voldoen blijven we kritisch op onze uitgaven en proberen we onze opbrengsten te optimaliseren.
Extra verhoging 4% OZB over de jaren 2026-2029
Één van de knoppen om onze opbrengsten te optimaliseren is het inzetten van onze eigen belastingcapaciteit. En dat betekent in dit geval een tijdelijke extra verhoging van 4% OZB over de jaren 2026-2029. Dit is noodzakelijk om de enorme inflatiestijgingen van grote toekomstige investeringen op te kunnen vangen en onze huidige leefomgeving te blijven bekostigen.
Hieronder wordt het geprognosticeerde begrotingssaldo weergegeven. De begroting 2023 laat een sluitende meerjarenraming zien.
(in euro's)
Toelichting 1e begrotingswijziging 2023
Ten opzichte van de kaderbrief 2023 zijn de wijzigingen beperkt waarover nieuwe afweging door uw raad dient te worden gemaakt. Er worden twee budgetten aangevraagd die betrekking hebben op extra formatie. Dit betreft tijdelijke ondersteuning voor de projectmanager Ruimte en een structurele aanvraag voor een inwonerscontactfunctionaris.
Op 20 september 2022 is het Prinsjesdag geweest. Hierbij zijn de Miljoenennota en de Rijksbegroting gepresenteerd. In deze stukken staan de plannen voor het komend jaar en hoe deze bekostigd worden. Vervolgens worden de gevolgen voor de algemene uitkering uit het gemeentefonds berekend. De gevolgen van de septembercirculaire 2022 zijn voor de gemeente Best positief. In overleg met de VNG is het volumedeel van het accres voor de periode 2022-2025 vastgezet. Door het vastzetten van het volumedeel van het accres voor gemeenten zijn er veel minder budgettaire schommelingen dan voorheen. Dit betekent dat de accresstanden voor de jaren 2022 tot en met 2025 voor gemeenten slechts nog zullen wijzigen als gevolg van loon- en prijsontwikkelingen. De bijstelling van het accres in de septembercirculaire 2022 als gevolg van de loon- en prijsontwikkeling is hiervoor gereserveerd. Het Rijk werkt met gemeenten en provincies vervolgens aan een nieuwe financieringssystematiek vanaf 2026. In aanloop daarnaartoe stelt het kabinet voor gemeenten eenmalig 1 miljard extra in 2026 beschikbaar. Gemeente Best ontvangt hierdoor een eenmalige Rijksbijdrage van € 1.302.000 in 2026. De mutaties vanuit de septembercirculaire 2022 zijn verwerkt in de 1e begrotingswijziging 2023.
Rijksmiddelen Jeugd
Het Rijk en de VNG werken op dit moment aan de Hervormingsagenda jeugdzorg. Deze wordt naar verwachting in dit najaar afgerond. In 2024 wordt rekening gehouden met besparingen van € 100 miljoen, in 2025 en 2026 € 500 miljoen en vanaf 2027 structureel € 511 miljoen, welke een rijksverantwoordelijkheid is. Daarnaast mag de stelpost bij het gemeentefonds opgenomen worden van 75% naar 100%.
Per saldo betekent dit het volgende voor de algemene uitkering:
2024 € + 294.000
2025 € - 226.000
2026 € - 345.000
Deze financiële gevolgen zijn definitief verwerkt in de mutatie van de septembercirculaire 2022. Per saldo hebben deze geen effect op het begrotingssaldo omdat het budget voor jeugdzorg hiermee wijzigt.
Structureel sluitende begroting en meerjarenraming
In het 'overzicht incidentele baten en lasten' is een tabel opgenomen waarin alle incidentele baten en lasten worden gecorrigeerd. Uit dit overzicht blijkt dat de primitieve begroting 2023 en de meerjarenraming 2024-2026 structureel sluitend is. Dit is één van de toezichtcriteria die zijn vastgesteld in artikel 203 van de Gemeentewet en nader zijn uitgewerkt in het Gemeenschappelijk financieel toezichtkader. De provincie toetst aan deze criteria en beoordeelt vervolgens welk begrotingstoezicht van toepassing is.
Verloop vrije algemene reserve
In onderstaande tabel is het verloop van de vrije algemene reserve grafisch weergegeven over de periode van 2018-2026. De mutaties zijn gebaseerd op besluitvorming door uw raad. Dit betekent dat verwachte jaarresultaten 2022 - 2026 hier nog niet in zijn verwerkt. Ook de hierboven genoemde 1e begrotingswijziging 2023 is niet meegenomen in dit overzicht.
De afname in de periode 2019-2021 heeft o.a. te maken met de ontwikkeling van MFA Dijkstraten, afwikkeling minnelijk geschil en de dekking van de Slowlane. In de bijlage is een nadere specificatie opgenomen van de vrije algemene reserve. Ook verwijzen wij u naar de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing.